Τετάρτη 16 Ιουλίου 2014
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ - Η δασοπονία στην Ελλάδα σήμερα
Ιωάννης Κακαράς
Δασολόγος Τεχνολόγος ξύλου και ξύλινων κατασκευών
kakarasioannis.blogspot.gr
21 Μαρτίου 2014
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα δασοπονίας, χρήσιμη είναι για τον κάθε έλληνα πολίτη η απάντηση στο ερώτημα: Ποια δασική πολιτική ασκείται στη χώρα μας και ποια θα έπρεπε να ασκείται;
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι δεν υπάρχει καμιά πολιτική για τα δάση της χώρας μας. Οι κρατούντες δεν νοιάζονται για την προστασία και τη διαχείριση των δασών μας. Κάποιος άλλος θα μπορούσε να πει ότι εφαρμόζεται μια δασική πολιτική, η οποία εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Υπάρχουν πράγματι τεράστια συμφέροντα που εξυπηρετούνται από την πλήρη αδράνεια της πολιτείας εδώ και χρόνια για τα δάση, όπως: η μη ύπαρξη δασικών χαρτών και δασικού κτηματολογίου επί δεκαετίες έκανε πάμπλουτους πάσης φύσεως καταπατητές δασικών εκτάσεων και δασών που μετατράπηκαν σε οικόπεδα φιλέτα και εκτάσεις προς αξιοποίηση. Με το όπλο των πυρκαγιών οι εμπρηστές – καταπατητές άλλαζαν τον χαρακτήρα του δάσους σε δασική έκταση και στη συνέχεια σε έκταση προς εκμετάλλευση. Δεν είναι τυχαία η τεράστια παράνομη δόμηση σε δασικές εκτάσεις και δάση. Την πολιτική αυτή εφάρμοζαν οι κρατούντες με αντάλλαγμα το κυνήγι της ψήφου και όχι μόνο, εν γνώσει τους ότι με την τακτική αυτή είναι αδύνατος ο χωροταξικός σχεδιασμός και η ανάπτυξη.
Η επένδυση στο δάσος αργεί να αποδώσει οικονομικά και τα κύρια οφέλη θα είναι έμμεσα: οξυγόνο, βελτίωση του κλίματος, ηρεμία, προστασία του εδάφους και της βιοποικιλότητας. Εμείς δεν έχουμε συνηθίσει σε τέτοιες επενδύσεις. Θέλουμε άμεσα αποτελέσματα που να φέρνουν ψήφους, μίζες και προμήθειες. Με το σκεπτικό αυτό προτιμούσαν να μοιράζουν τα λίγα χρήματα που προέρχονταν από την πώληση της ξυλείας των δημόσιων δασών σε κυνηγετικούς συλλόγους, σε κατασκευές χώρων αναψυχής μέσα στο δάσος, σε αναθέσεις σύνταξης μελετών σε ημετέρους κ.α. Προτιμούσαν να διαθέτουν δεκάδες εκατομμύρια Ευρώ σε ΜΚΟ για αναδάσωση του Αμαζονίου!! Στην Ελλάδα τις αναδασώσεις τις έχουν αναθέσει στον ΣΚΑΪ, στους εθελοντές και τους προσκόπους. Προτιμούσαν οι ηθικοί αυτουργοί της οικονομικής καταστροφής και της κρίσης που περνάμε, με δανεικά να εισάγουν μεγάλα δασικά δένδρα και φοίνικες για να πρασινίσουν όλη την Αττική για τις ανάγκες των Ολυμπιακών αγώνων (όπως έλεγε η αρμόδια υπουργός της περιόδου εκείνης). Τα έργα αυτά έγιναν σκόπιμα με ανάθεση και έκαναν πλούσιους πολλούς από τους κρατούντες, στοίχισαν πολλά δισεκατομμύρια ευρώ προσθέτοντας ένα ακόμη τεράστιο ξεχασμένο και ανεξιχνίαστο σκάνδαλο στην μεγάλη λίστα των σκανδάλων που κατάστρεψαν τη χώρα μας.
Η Δασική Υπηρεσία, υπήρξε παραγωγικός φορέας που με αυτεπιστασία εκτελούσε επί δεκαετίες πριν το 1985 σοβαρά δασοπονικά έργα στην ορεινή και ημιορεινή Ελλάδα, τα οποία έδιναν δουλειά σε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που με τον τρόπο αυτό διέμεναν στα χωριά τους, και συμπλήρωναν το εισόδημά τους με λίγη γεωργοκτηνοτροφία. Η δασική πολιτική που εφαρμόσθηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 προκάλεσε τη διάλυση και τον κατακερματισμό της Δασικής Υπηρεσίας, ερήμωσε τα χωριά και έδιωξε τους κατοίκους της ορεινής Ελλάδας στις πόλεις, διέλυσε τους δασικούς συνεταιρισμούς και μετέτρεψε τα μέλη του σε εμπόρους που και αυτοί διαμένουν στις πόλεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια και το τεράστιο σκάνδαλο του εθνικού κτηματολογίου (στο οποίο ενσωματώνεται το δασικό κτηματολόγιο και οι δασικοί χάρτες) όπου με κακοδιαχείριση και ρεμούλες οι κρατούντες κατασπατάλησαν δισεκατομμύρια ευρώ από κοινοτικές πιστώσεις χωρίς να παραχθεί έργο στο ελάχιστο, χωρίς να τιμωρηθεί κανένας από τους ηθικούς αυτουργούς και τους εκτελεστές του εγκλήματος (ο κ. Λαλιώτης το είχε χαρακτηρίσει ως το μεγαλύτερο από τα μεγάλα έργα, αλλά τελικά αποδείχθηκε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα), και στο τέλος να επιβληθεί και πρόστιμο από την Ε.Ε.
Τα τελευταία 25 χρόνια το ελληνικό δάσος δεν διαχειρίζεται, δεν φυλλάσσεται, η πολιτεία δεν διαθέτει πιστώσεις για δασοτεχνικά έργα και αναδασώσεις σε παραγωγικά δάση. Από τις υλοτομίες των δημοσίων δασών κάθε χρόνο εισπράττονται πολλά εκατομμύρια ευρώ τα οποία διαχειρίζεται το πράσινο ταμείο και τα διαθέτει κυρίως σε προγράμματα αστικής αναζωογόνησης και απόκτησης ελεύθερων χώρων. Στα διορισμένα μέλη του Δ.Σ. του Πράσινου Ταμείου δεν συμμετέχει Δασολόγος. Ποια δασική πολιτική να εφαρμόσουν όταν δεν γνωρίζουν τι σημαίνει διαχείριση δάσους. Δεν γνωρίζουν ότι δάσος που δεν διαχειρίζεται δεν προστατεύεται. Αυτή είναι η δασική πολιτική που ασκείται στη χώρα μας από το 1985 μέχρι και σήμερα.
Τελικά στις επόμενες γενιές κληρονομούμε εκτός από τα τεράστια χρέη, μια ερημωμένη ορεινή Ελλάδα με υποβαθμισμένα και εγκαταλελειμμένα δασικά οικοσυστήματα.
Τι θα μπορούσε να γίνει:
Είναι μοναδική ευκαιρία να εφαρμοσθεί μια δασική πολιτική ανάλογη της πολιτικής που εφαρμόζονταν τις δεκαετίες πριν το 1980, μια πολιτική που θα ενισχύσει την αειφορία του ξεχασμένου παραγωγικού δάσους. Ας ξεκινήσει η πολιτική αυτή με τη διάθεση των εσόδων από την πώληση των προϊόντων του δημόσιου δάσους στη διαχείριση του παραγωγικού δάσους (και όχι μόνο των περιαστικών δασών – πάρκων), σε δασικά έργα και αναδασώσεις. Είναι καιρός να επαναλειτουργήσει η Δασική Υπηρεσία στην υπηρεσία του δάσους και όχι ως κατακερματισμένος γραφειοκρατικός φορέας χαρακτηρισμού δασικών εκτάσεων που την κατάντησαν, είναι καιρός να επανασυνταχθούν διαχειριστικές μελέτες των δασών μας, να γίνουν δασικά φυτώρια με είδη που έχει ανάγκη το ελληνικό δάσος (κυπαρίσσι, πεύκο, έλατο, ρόμπολο, δρύς, λεύκη κ.α.). να ενισχυθεί η δασική έρευνα. Όλα αυτά θα τονώσουν και θα δώσουν ζωή στην ορεινή ύπαιθρο, θα δώσουν την ευκαιρία σε χιλιάδες νέους ανέργους, τώρα στην περίοδο της οικονομικής κρίσης να εγκατασταθούν στην ξεχασμένη Ελλάδα και πάνω απ όλα θα προστατεύσουν τα δασικά οικοσυστήματα. Έχουμε υποχρέωση τα δάση που παραλάβαμε από τις προηγούμενες γενιές να τα παραδώσουμε στις επόμενες, τις οποίες μέχρι τώρα φορτώνουμε με χρέη υποτέλειας και ανεργία.
Η ξυλοναυπηγική τέχνη στην Ελλάδα σήμερα
Ιωάννης Κακαράς
Τεχνολόγος ξύλου και ξύλινων κατασκευών
1 Ιουνίου 2014
Εικ. 1. Αθηναϊκή τριήρης
Στη χώρα μας αισθάνεται κανείς ντροπή και απογοήτευση όταν διαπιστώνει ότι από το 1990 και μετά, στα πλαίσια μιας πολιτικής που επιβάλλει η Ε.Ε. και γίνεται αποδεκτή και υλοποιείται από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις, ασκείται μια απαράδεκτη πολιτική επιδότησης της εξευτελιστικής καταστροφής των παραδοσιακών ξύλινων αλιευτικών καϊκιών με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό των αλιευτικών στόλων στις χώρες μέλη της Ε.Ε. και την προστασία της παράκτιας αλιείας!
Εισαγωγή – ιστορική αναδρομή
Επί πενήντα αιώνες της ναυτικής ιστορίας τα πλοία κατασκευάζονται από ξύλο και κινούνται με κουπιά ή πανιά. Η απόλυτη κυριαρχία των Ελλήνων στις θάλασσες στηρίχθηκε στο ναυπηγικό ελληνικό θαύμα. Τα ευρήματα οψιδιανού από τη Μήλο στο σπήλαιο Φράχθι στην Ερμιονίδα της Αργολίδας, τεκμηριώνουν ότι το αρχαιότερο εμπορικό ταξίδι στην ανθρώπινη ιστορία πραγματοποιήθηκε το 9.000 π.Χ. από Έλληνες με ελληνικά σκάφη.
Οι Έλληνες ανέπτυξαν αξιόλογη ξυλοναυπηγική τεχνολογία, η οποία τους επέτρεψε να παρουσιάσουν τεράστια οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσουν πολιτισμό, να αναπτύξουν τις τέχνες και τα γράμματα.
Η παπυρέλλα ήταν μια πρωτόγονη σχεδία, η οποία κατασκευάσθηκε στη νεολιθική εποχή με λίθινα εργαλεία από πάπυρο και με την οποία οι Έλληνες ναυτικοί διέσχιζαν τις Κυκλάδες και το μισό Αιγαίο πέλαγος. Στο Δισπηλιό της Καστοριάς ανακαλύφθηκε λιμναίο μονόξυλο σκάφος μήκους 3,30m της ύστερης ή της μέσης Νεολιθικής εποχής. Την τρίτη χιλιετία π.Χ. (πρώιμη εποχή χαλκού) η ανάπτυξη της ξυλοναυπηγικής έφθασε στο απόγειό της. Οι Κυκλαδίτες, οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι κατασκεύαζαν εκπληκτικά ξύλινα σκάφη μεγάλου μεγέθους με χάλκινα και μεταλλικά εργαλεία, τα οποία αντικατέστησαν τις λίθινες πλάνες, τα τοξωτά τρυπάνια και τα σκεπάρνια.
Μέχρι το 1500 π.Χ. η Μινωική Κρήτη γίνεται θαλασσοκράτειρα με τα κωπήλατα – ιστιοφόρα ποντοπόρα πλοία της. Στα χρόνια που ακολούθησαν οι τριαντακόντοροι, οι πενηντακόντοροι, οι διήρεις και οι ταχύτατες τριήρεις αποτέλεσαν την ναυπηγική τεχνολογία αιχμής. Πιο συγκεκριμένα από τον 8ο π.Χ. αιώνα, δηλ. από την εποχή του σιδήρου, αρχίζει να αναπτύσσεται το μακρύ πλοίο με πληθώρα από κουπιά, η πολυήρης, που αποτελούσε τον πρόδρομο της διήρεως και της τριήρεως. Εκείνη την περίοδο εμφανίζεται μια τεράστια ανακάλυψη: το μεταλλικό έμβολο από μπρούτζο με 3 λεπίδες στην πλώρη, το οποίο εμβόλιζε το εχθρικό σκάφος και στη συνέχεια μπορούσε να απεγκλωβισθεί με ελιγμούς. Το πλοίο αυτό θα κυριαρχούσε σε όλη τη Μεσόγειο για 23 ακόμη αιώνες μέχρι τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571. Από εκεί και έπειτα όλα τα σκάφη κινούνταν με ιστία.
Στην περίοδο του Βυζαντίου κατασκευάσθηκε ο «δρόμωνας» που αποτέλεσε εξέλιξη της διήρεως επειδή είχε και αυτός στην πλώρη ένα είδος εμβόλου.
Η ναυπηγική και η ναυτιλία, κυρίως των Ελλήνων, συνέχισαν να υπάρχουν ύστερα από την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα η ναυπηγική και η ναυσιπλοΐα ήταν απόλυτη ανάγκη γιατί μερικά από τα μικρότερα νησιά του Αιγαίου είναι τόσο άγονα, ώστε οι κάτοικοί τους μόνο χάρη στην ενασχόλησή τους με τη θάλασσα μπορούσαν να επιβιώσουν.
Η ξυλοναυπηγική τέχνη
Για την ναυπήγηση των ξύλινων σκαφών αναπτύχθηκαν δύο μέθοδοι: Πρώτα η κελυφική και αργότερα η σκελετική μέθοδος. Στην κελυφική μέθοδο γινόταν πρώτα το στήσιμο της καρίνας του πρυμνιού ποδόσταμου και του πλωριού ποδόσταμου και ακολουθούσε η συναρμογή των σανίδων του πετσώματος, δηλ. του κελύφους του σκαριού και τέλος η τοποθέτηση του σκελετού του σκάφους (δηλ. των νομέων). Η κελυφική μέθοδος ήταν διαδεδομένη σε όλη τη μεσόγειο. Όλα τα πλοία της αρχαιότητας μέχρι τον 5ο και 7ο αιώνα μ.Χ. είχαν ναυπηγηθεί με τη κελυφική μέθοδο. Αξιόλογα ναυάγια όπως το πλοίο της Κερύνειας (4ος αι. π.Χ), το πλοίο της Μυκηναϊκής εποχής (5ος αι. π.Χ.), που βρέθηκε στο βυθό του Ούλου Μπούρουμ κοντά στο Κας και το εμπορικό πλοίο που βυθίστηκε στα Αντικύθηρα τον 1ο αι. π.Χ. είχαν φτιαχτεί με την κελυφική μέθοδο.
Από τον 5ο και 7ο αι. μ.Χ. αναπτύχθηκε σταδιακά η σκελετική μέθοδος κατά την οποία πρώτα κατασκευάζονταν ο σκελετός και μετά η επικάλυψη με το πέτσωμα. Η αργή αυτή διαδικασία ολοκληρώθηκε τον 11ο αι. και έκτοτε όλα τα σκάφη ναυπηγούνταν με την σκελετική μέθοδο. Η σκελετική μέθοδος κυριάρχησε κατά τη διάρκεια όχι μόνο των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων αλλά και στους επόμενους αιώνες. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται και σήμερα στα λιγοστά ξυλοναυπηγεία που λειτουργούν στην ελλαδικό χώρο.
Ο δρόμωνας ήταν το κυριότερο πλοίο του Ναυτικού του Βυζαντίου, βαρύτερο και λίγο μεγαλύτερο από την αρχαία τριήρη και ήταν κατάλληλος για πολεμική και εμπορική χρήση. Έφερε τρείς ιστούς με τετράγωνα και τριγωνικά ιστία και πλήρες κατάστρωμα. Κινούταν κυρίως με τη δύναμη 50 κωπηλατών αλλά μπορούσε να κινηθεί και σαν ιστιοφόρο. Είχε δύο σειρές κουπιών και οι κωπηλάτες προστατεύονταν κατά τις ναυμαχίες εκτός από ένα ελαφρύ θώρακα και με κατάλληλα προτοτοποθετημένες ασπίδες. Πάνω στο δρόμωνα είτε στο κατάστρωμα είτε σε ειδικό πυργίσκο (ξυλόκαστρο) ήταν προσαρμοσμένες κατάλληλα βλητικές μηχανές (καταπέλτες, πετροβαλίστρες κ.α.), όπως είχαν και τα ρωμαϊκά πλοία. Από τον 7ο αιώνα και μετά παρουσιάσθηκαν οι «πυροφόροι δρόμονες» εξοπλισμένοι με βλητικές μηχανές που εκτόξευαν το υγρό πύρ (εκτοξευτές ρουκετών υγρού πυρός).
Στους αιώνες που ακολούθησαν μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, κατά τη διάρκεια και μέχρι το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, συνέχισαν να φτιάχνονται πλοία στην Ελλάδα με την σκελετική μέθοδο, που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα, σε ένα μικρό πλέον αριθμό ταρσανάδων με χρήση παραδοσιακών εργαλείων (Εικ. 2 και 3).
Για τη ναυπήγηση ξύλινων σκαφών χρειάζονταν τεράστιες ποσότητες ξυλείας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για να γίνει ένα μεγάλο πολεμικό πλοίο του 18ου αι. έπρεπε να υλοτομηθούν περίπου 4.000 δένδρα δρυός. Ένα μεγάλο μεταλλουργικό κέντρο στην κλασική περίοδο της αρχαιότητας, χρειαζόταν τα ξύλα 4.000.000 στρεμμάτων παραγωγικού πρεμνοφυούς δάσους. Από πολλούς ερευνητές η υποβάθμιση του Μινωικού πολιτισμού αποδίδεται και στην καταστροφή των δασών.
Εικ. 2. Κατασκευή καϊκιού σε παραδοσιακό ελληνικό καρνάγιο
Εικ. 3. Παραδοσιακό ελληνικό καϊκι σε πλεύση προς επιδοτούμενη καταστροφή. Στο βάθος τα νέας τεχνολογίας σκάφη που αντικαθιστούν τα καταστρεφόμενα.
Σημερινή κατάσταση
Ο τομέας της ξυλοναυπηγικής στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες αντιμετωπίζει μια τεράστια κρίση. Στην Αρχαία Ελλάδα αναπτύχθηκε η τεχνολογία ναυπήγησης ξύλινων πολεμικών και εμπορικών σκαφών, με τα οποία οι Έλληνες έγιναν κυρίαρχοι των θαλασσών, κατέστησαν υπερδύναμη και υπερασπίσθηκαν νικηφόρα ξένους κατακτητές. Στη χώρα μας αισθάνεται κανείς ντροπή και απογοήτευση όταν διαπιστώνει ότι από το 1990 και μετά, στα πλαίσια μιας πολιτικής που επιβάλλει η Ε.Ε. και γίνεται αποδεκτή και υλοποιείται από τις Ελληνικές Κυβερνήσεις, ασκείται μια απαράδεκτη πολιτική επιδότησης της εξευτελιστικής καταστροφής των παραδοσιακών ξύλινων αλιευτικών καϊκιών με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό των αλιευτικών στόλων στις χώρες μέλη της Ε.Ε. και την προστασία της παράκτιας αλιείας! Ξύλινα καΐκια (έργα τέχνης) των οποίων η τεχνολογία ναυπήγησης παραπέμπει στις περιόδους πριν και μετά τη Μινωική εποχή και θεμελιώνει μια περήφανη ναυτική ελληνική παράδοση και ένα μοναδικό ελληνικό πολιτισμό, διαλύονται σε θρύψαλα από μπουλντόζες ενώπιον επιτροπής, όπως ορίζει η σχετική κοινοτική οδηγία, ως βασική προϋπόθεση για να πληρωθεί η επιδότηση στον κάτοχο του καϊκιού. Εθνική ντροπή για την οποία ουδείς πολιτικός άνδρας αντέδρασε ή έκανε κάτι για να εξαλειφθεί. Οι Εικόνες που ακολουθούν καταμαρτυρούν την εγκληματική ενέργεια και αποκαλύπτουν τα αίτια της οικονομικής, πολιτισμικής, κοινωνικής κρίσης και παρακμής μέσω των επιδοτήσεων, της αύξησης των εισαγωγών και της μείωσης της εγχώριας παραγωγής (Εικ. 4).
Αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πολιτικής είναι η συρρίκνωση μέχρις εξαφάνισης του τομέα ναυπήγησης ξύλινων σκαφών σε ελληνικά ξυλοναυπηγεία. Σήμερα υπολειτουργούν ελάχιστα ξυλοναυπηγεία στον ελλαδικό χώρο, όταν τις δεκαετίες του 1980 και πριν σε όλη τη νησιωτική Ελλάδα, στις παράκτιες πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά λειτουργούσαν εκατοντάδες καρνάγια και εργάζονταν χιλιάδες εξειδικευμένοι τεχνίτες ξυλοναυπηγοί. Στο Πέραμα στις τρείς μονάδες ξυλοναυπηγείων που απέμειναν εργάζονταν το 2011 έξι μόνιμοι καραβομαραγκοί και 15 εποχικοί. Τα περισσότερα ξυλοναυπηγεία μετατράπηκαν σε μονάδες παραγωγής πλαστικών και μεταλλικών σκαφών, ενώ αυξήθηκαν κατακόρυφα οι εισαγωγές. Κανένα από τα υπάρχοντα ξυλοναυπηγεία δεν εκσυγχρονίσθηκε, δεν γίνονται νέες παραγγελίες, παρά ελάχιστες. Στα λιμανάκια των νησιών μας και των παραλιακών πόλεων κυριαρχούν τα πλαστικά σκάφη και τα γιώτ πολυτελείας, όπου επενδύουν τα λεπτά τους οι έχοντες.
Στα παράλια της Τουρκίας η ξυλοναυπηγική δραστηριότητα είναι έντονη, με εφαρμογή νέας τεχνολογίας, με παραγγελίες και εξαγωγές σε χώρες της Μεσογείου.
Αμείλικτα παραμένουν τα ερωτήματα:
Γιατί οι Ελληνικές κυβερνήσεις δεν είχαν και δεν εφάρμοζαν καμία πολιτική στο θέμα αυτό, αλλά υιοθετούσαν και υιοθετούν την πολιτική της Ε.Ε. για καταστροφή των ξύλινων σκαφών με επιδότηση; Μπορούσαν να επιβάλλουν τουλάχιστον την αλλαγή χρήσης των αλιευτικών σκαφών σε τουριστικά ή σε σκάφη αναψυχής, σε μεταφορικά σκάφη στα νησιά της άγονης γραμμής.
Γιατί η ξυλοναυπηγική τέχνη δεν διδάσκεται από κάποιο εκπαιδευτικό φορέα, με αποτέλεσμα να σβήνει, να χάνεται και έτσι οι επόμενες γενιές να θεωρούν παρελθόν την ναυπήγηση ξύλινων σκαφών?
Γιατί στην Ελλάδα δεν υπάρχει ένα μεγάλο ναυτικό μουσείο αντάξιο της ναυτικής μας ιστορίας, που να καλύπτει την όλη εξέλιξη της ναυπηγικής τέχνης και της συμβολής της στην οικονομία, στον πολιτισμό, στην αντιμετώπιση εισβολέων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα?
Γιατί δεν ασκείται μια πολιτική ανάπτυξης και ενίσχυσης του τομέα της ναυπήγησης ξύλινων σκαφών, με εκσυγχρονισμό των λειτουργούντων ξυλοναυπηγείων και εφαρμογή νέων τεχνολογιών, με ίδρυση ειδικών εγκαταστάσεων σε μαρίνες, οι οποίες να δέχονται ξύλινα τουριστικά σκάφη για συντήρηση και ελλιμενισμό όλη την περίοδο του έτους και ειδικότερα την τουριστική περίοδο? Τέτοιες εγκαταστάσεις βρίσκουν οι κάτοχοι ξύλινων σκαφών αναψυχής που επισκέπτονται τα ελληνικά νησιά στις τουρκικές ακτές.
Ποια είναι τα αποτελέσματα της επιδοτούμενης καταστροφής των ξύλινων σκαφών? Προστατεύθηκε η παράκτια αλιεία? Εκσυγχρονίσθηκε ο αλιευτικός στόλος? Πληροφορίες υπάρχουν για το αντίθετο. Ότι δηλαδή με τις νέες άδειες που δόθηκαν για αλιεία σε ανοικτές θάλασσες ασκείται εντονότερη αλιεία σε Αιγαίο και Ιόνιο πέλαγος.
Τι έχουν να πουν οι κυβερνώντες για την πολιτική που εφάρμοσαν τα 30 τελευταία χρόνια, περίοδο που διαχειρίστηκαν τεράστια ποσά δανείων, πακέτων και παροχών, σε επιδοτήσεις?
Εικ. 4. Η μπουλντόζα συνθίβει το επιδοτούμενο καϊκι προς καταστροφή ενώπιον επιτροπής (Εικόνα ντροπής)
Επίλογος
Το ξύλο δεν πρόκειται να χάσει την αξία του ως πρώτη ύλη για σκάφη, γιατί ως βιολογικό προϊόν είναι η ιδανικότερη πρώτη ύλη συγκρινόμενη με το μέταλλο και τα πολυμερή, γιατί η δομή του, οι φυσικές, μηχανικές και χημικές του ιδιότητες, του προσφέρουν ασύγκριτα πλεονεκτήματα, όπως: προηγμένη πλοηγησιμότητα και ασφάλεια στις δύσκολες συνθήκες, μεγάλη διάρκεια, γιατί υπερέχει αισθητικά και ποιοτικά, γιατί είναι δοκιμασμένο επί χιλιάδες χρόνια, γιατί είναι προϊόν αειφορίας και δεν εξαντλείται, όπως τα ανταγωνιστικά του προϊόντα. Η κρίση θα περάσει και όταν εφαρμοσθεί μια σωστή πολιτική με παροχή παιδείας και με στήριξη του τομέα της ξυλοναυπηγικής, θα ξαναδούμε τα ξύλινα σκάφη να κυριαρχούν.
Μέχρι τότε όμως πρέπει να πάμε κόντρα στα συμφέροντα όσων ασκούν την υφιστάμενη εγκληματική πολιτική. Πρέπει να προστατεύσουμε την ναυτική μας παράδοση γιατί είναι η ταυτότητά μας, πρέπει να διατηρήσουμε αυτή την ελάχιστη επαφή που υπάρχει στον τόπο μας με την ξυλοναυπηγική τέχνη και τέλος πρέπει να ενημερώνουμε τους πολίτες και ιδιαίτερα τους νέους και να πιέζουμε τους κρατούντες για αλλαγή πολιτικής.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Δαμιανίδης Κ. Πασχαλίδης Γ. Δημάκης Α και Κακαράς Ι. 2000. Διερεύνηση της απασχόλησης σε δύο παραδοσιακές τέχνες στο Αιγαίο. Λάξευση – χτίσιμο πέτρας και ξυλοναυπηγική στα νησιά Χίος, Σάμος και Κάλυμνος. Π.Τ.Ι./ΕΤΒΑ 2000.
Δαμιανίδης Κ. 1989. Η μελέτη της ανώνυμης παραδοσιακής ναυπηγικής ως συμβολή στην ιστορία της ναυπηγικής. Περιοδικό Αρχαιολογία, τεύχος 32, Σεπ. 1989.
Κακαράς Ι. 2013. Τεχνολογία ξύλινων δομικών κατασκευών. Εκδόσεις ΙΩΝ. 2013.
Καραπλή Κατερίνα 2009. Κιβώτια, Ξυλόκαστρα, Καστελώματα Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών, ΑΠΘ 2009.
Σκαρβέλης Μ. και Ρουσόδημος Γ. 2007. Φυσικές και μηχανικές ιδιότητες του ξύλου της κεφαλληνιακής ελάτης (Abies cephalonica Loud.) και της υβριδογενούς ελάτης (Abies borisii regis Mattf. ) διαφόρων προελεύσεων του ελληνικού χώρου (Πίν. 4). ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε./Ινστ. Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων & Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων 2007.
Ταβουλτζόγλου Ν. 2011. Τα ξύλινα σκάφη στην Ελλάδα. Υφιστάμενη κατάσταση και σχεδιασμός σύγχρονης μονάδας παραγωγής. Πτυχιακή εργασία. Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου, ΤΕΙ Λάρισας 2011.
Τρίτη 15 Ιουλίου 2014
Παουλόβνια -Τι είναι αυτό το δένδρο που θεωρείται καλλιέργεια του μέλλοντος και δίνει έως και 12.000 ευρώ το στρέμμα [εικόνες]
«Χρυσό» αποδίδει η καλλιέργεια της παουλόβνιας, ενός φυλλοβόλου δένδρου το οποίο παράγει ένα πανάκριβο ξύλο το οποίο αναπτύσσεται εξαιρετικά γρήγορα. Η εναλλακτική αυτή καλλιέργεια θεωρείται ....
από τις πλέον προσοδοφόρες καθώς μπορεί να αποδώσει από 3.200 ευρώ έως 12.000 ευρώ το στρέμμα, ανάλογα με την ποιότητα του ξύλου, χώρια τα όποια έσοδα μπορεί να έχει ο παραγωγός από την πώληση των καυσόξυλων.
Στα συν της συγκεκριμένης καλλιέργειας θεωρείται το γεγονός ότι το κόστος αγοράς του δένδρου είναι μικρό, άρα η αρχική επένδυση μικρή, καθώς και το ότι η παουλόβνια είναι ένα δένδρο φυλλοβόλο που χρειάζεται ελάχιστη φροντίδα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Το Εθνος, στην οποία μίλησε ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος, η ταχύτητα αναπτύξεως αυτού του φυτού είναι εντυπωσιακή, καθώς από τη στιγμή που θα φυτευτεί, μπορεί μέσα σε έξι μήνες να γίνει ένα δέντρο με ύψος 3-3,5 μέτρα, διάμετρο κορμού 8-10 εκατοστά και φύλλα διαμέτρου 70-80 εκατοστών.
Ποια εδάφη θεωρούνται κατάλληλα για την καλλιέργεια της παουλόβνιας
Σύμφωνα με Το Εθνος κατάλληλα θεωρούνται τα βαθιά εδάφη, με κλίση, που δεν κατακλύζονται από νερά. Συγκεκριμένα, ο υπόγειος ορίζοντας του νερού πρέπει να ευρίσκεται τουλάχιστον 60-70 cm κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Μπορεί να καλλιεργηθεί στην Ελλάδα.
Οι ιδιότητες του ξύλου της παουλόβνιας που το κάνουν εξαιρετικό
Είναι ελαφρύ, ιδανικό για την κατασκευή στεγών, δοκαριών κλπ.
Είναι ανθεκτικό, ανέχεται το κάρφωμα και δεν σχίζεται κατά την επεξεργασία
Βάφεται χωρίς προβλήματα
Είναι σταθερό στην κατεργασία του
Αποξηραίνεται εύκολα
Εχει μικρή θερμική αγωγιμότητα που το καθιστά κατάλληλο για μονώσεις σε ψυγεία, κυψέλες
Χρησιμοποιείται και για την κατασκευή μουσικών οργάνων
Δεν σαπίζει εύκολα
Χρησιμοποιείται στην παραγωγή εκλεκτής ποιότητας κόντρα πλακέ
Χρησιμοποιείται στην παραγωγή ξυλοκάρβουνου
Δευτέρα 14 Ιουλίου 2014
«Καμπανάκι» για την Κρατική Βιομηχανία Ξύλου Καλαμπάκας
Η Κρατική Βιομηχανία Ξύλου Καλαμπάκας έχει ιστορία, η οποία ξεκινά πριν από 55 χρόνια (έως ιδρύσεως 1957)
Ο χώρος του εργοστασίου είναι κοντά στα 60 στρέμματα και αποτελεί τμήμα τού Δασαρχείου Καλαμπάκας, στο οποίο υπάγεται διοικητικά και τεχνικά. Παλαιότερα στο εργοστάσιο λειτουργούσαν τέσσερα τμήματα. Το τμήμα μοριοσανίδας , το πριστήριο, το τμήμα Ξυλοκατασκευών και λυομένων. Πλέον λειτουργούν, κατά περιόδους, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού, τα τμήματα του πριστηρίου, των ξυλοκατασκευών και των λυόμενων οικημάτων. Δημιουργούνται μόνο ξυλοκατασκευές (λυόμενα, παγκάκια, πινακίδες κ.λπ.) για οργανισμούς του Δημοσίου και μόνο.
Σε ό,τι αφορά το προσωπικό τού εργοστασίου, αξίζει ν’ αναφέρουμε ενδεικτικά πως ο αριθμός των εργαζομένων, μονίμων και εποχικών, ξεπερνούσε τους 100 από ιδρύσεως του εργοστασίου. Το εργοστάσιο ξυλείας έδινε δουλειά στην πόλη και στήριζε τις Καλαμπακιώτικες οικογένειες και όχι μόνο. Από το 2000 έως και σήμερα συνταξιοδοτήθηκαν κι άλλοι υπάλληλοι, και πλέον έχουν απομείνει σήμερα μόλις 12. Αρκετοί εξ αυτών βρίσκονται κοντά στη σύνταξη, άρα αναμένεται ο αριθμός τους να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο, μέχρι «ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα», εκτός και αν υπάρξει η κρατική μέριμνα και η πολιτική βούληση να επανδρωθεί εκ νέου και να συνεχίσει την λειτουργία του.
Πρέπει να σημειωθεί, ότι κοντά στην Καλαμπάκα και συγκεκριμένα στην Καρδίτσα, εδρεύει το Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου του ΤΕΙ Λάρισας, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει το φυτώριο των νέων εργαζομένων για την Κρατική Βιομηχανία Ξύλου Καλαμπάκας. Ιδιαίτερα σε αυτή την οικονομική συγκυρία πρέπει να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ζωντανές παραγωγικές μονάδες για να εργαστεί η νέα γενιά, και να ξεφύγει από την ανεργία που έχει κατακλύσει τη χώρα.
Σάββατο 12 Ιουλίου 2014
Πέμπτη 3 Ιουλίου 2014
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)